నిడదవోలు మాలతి కి మొల్ల పురస్కార ప్రదానం

 

ఏడు శతాబ్దాల నాటి రచయిత్రి మొల్ల. ఏడు వసంతాల సాహిత్య సౌరభం మాలతి గారు. ఈ ఇద్దరినీ, మరెందరో సాహిత్య విమర్శకులను, అభిమానులను కలుపుతున్న సాంకేతిక జూమ్ సమావేశం. నిజంగా స్త్రీల సాహిత్య చరిత్ర లో నా వరకు ఇదొక శుభ సందర్భం. చారిత్రక సన్నివేశం.

ఆరేడు వందల ఏళ్ల క్రితం తాను తెలుగీకరిస్తున్న రామాయణం గురించి, తన గురించి ఎందరో స్త్రీలు ఇలా తలుచుకుంటారని మొల్ల ఊహించి ఉండదు. మాలతి గారి సాహిత్య కృషి గురించి కూడా కేవలం ఈ రోజే కాకుండా ముందు తరాల వాళ్ళు కూడా ఆమె కృషిని గుర్తించి గౌరవించి చర్చించుకొని మాట్లాడుకునే సందర్భాలు రాబోయే తరాల్లో ఎన్ని ఉన్నాయో, ఎన్ని ఉంటాయో మనం ఊహించుకోవచ్చు.

చారిత్రక మొల్ల కు, భవిష్యత్తు మాలతి గారికి మధ్య వారధి ఈ సమావేశం .

మొల్ల పేరుతోనే ఎందుకీ సత్కారం? అంటే---

80 ల నుంచి స్త్రీల సాహిత్య కృషిని ప్రత్యేక చారిత్రక దృక్పథం తో విమర్శకు పెట్టె సాధనాలు సమకూర్చుకున్న తర్వాత గార్గి గురించి, మైత్రేయి గురించి కూడా మాట్లాడుకోగలిగాము. మొల్ల తొలి తెలుగు కవయిత్రి. ఆమె కాలం గురించి, కులం గురించి, శీలం గురించి కూడా ఏవేవో పుక్కిట పురాణపు కథలు ప్రచారం లో ఉన్నాయి. అవి మనం లెక్క లొకి తీసుకోనక్కర లేదు. స్పష్టం గా కంటికి కనిపించే ఆధారం జాను తెలుగు లో, అప్పటి వ్యావహారికం లో సంస్కృత రామయాణాన్ని ధైర్యం గా తెలుగు లొ తనదైన శైలి లో రాసిన రచయిత్రి మొల్ల. ఈ కాలం లోనే స్త్రీల రచనలను ఎలా అంచనా వేస్తున్నారో చూశాక, ఆ కాలం లో ఆమె ఎదుర్కొన్న సమాజాన్ని కొంత ఊహించవచ్చు. అందుకు మొల్లను మనం గుర్తుంచుకోవాలి. గుర్తు తెచ్చుకోవాలి ఎప్పటికప్పుడు.

స్వాతంత్ర్యానంతరం రచయిత్రులు ఎంతొ మంది ఎన్నొ రచనలు చేసి తెలుగు సాహిత్యాన్ని సుసంపన్నం చేశారు. ఇందులో ఎంత మంది ని మళ్ళీ మళ్ళీ మనం రీ రీడింగ్ అంటే పునర్ మూల్యంకనం చేసుకో గలుగుతున్నాము? ఆ దిశ గా ఆలోచించినప్పుడు ముందు మనకు గుర్తొచ్చే పేరు నిడదవోలు మాలతి గారు. 60 ల నాటి స్త్రీల సాహిత్య కృషిని గురించి ఆమె విశ్లేషణాత్మక మైన రచనలు చేశారు. అవి తెలుగు లోనే రాసి ఉంటే వాటి ప్రయోజనం కొంత మేరకే అయి ఉండేది. అయితే ఆమె ఈ కృషిని ఇంగ్లీష్ లో చేశారు. తెలుగు సాహిత్యం గురించి ఇంగ్లీష్ లో ఎంత మేరకు కృషి జరుగుతోందీ, అదీ ముఖ్యంగా స్త్రీల సాహిత్యం గురించి అన్న విషయం నేను ప్రత్యేకంగా మరో సారి గుర్తు చేయక్కర లేదు. నిడదవోలు మాలతి గారి కలం నుంచి వచ్చిన విశిష్ట రచనలలో ఆ వ్యాసాల సంకలనం ముందుంటుంది. ఆ రకంగా  తెలుగు లో వచ్చిన స్త్రీల సాహిత్యాన్ని ముందు తరాల వారికి పదిలం చేశారు. అందువల్ల మొల్ల పేరుతో సాహిత్య సత్కారం అనుకోగానే నాకు మొదట మెదిలిన పేరు మాలతి గారు మాత్రమే.

ఆమె బయో డేటా చదవటానికే నాకు పది నిముషాలు పడుతుంది. అన్ని రచనలు చేశారు.దాదాపు అన్నీ ప్రక్రియలలో తనదైన ముద్ర వేసుకున్నారు. ఆమె రాసిన కథలు ఎనిమిది సంకలనాలు. నాలుగు కథా మాలతీయాలు అయితే మరో నాలుగు ఎన్నెమ్మ కథా సంకలనాలు. వ్యాసాల సంకలనాలు మరో నాలుగు. ఇవి కాక చాతక పక్షులు, మార్పు రెండు నవలలు. అచ్చమైన డయాస్పోరా నవలను రాసింది మొదట మాలతి గారే. ఇవి కాక ఆమె అనువాదాలు, ఇంగ్లీష్ తెలుగు తూలిక వెబ్ సైట్లు. చాలా మంది అనువాదకులు సృజనాత్మక రచనలు తక్కువ చేస్తారు. లేదా వైస్ వర్సా. అయితే మాలతి గారు ఎన్ని చేతులతో ఇన్ని రచనలు చేశారో ఊహించటం కూడా కష్టం. తెలుగు సాహిత్యం గురించి ఇంగ్లీష్ లో చదవాలంటే రీసెర్చ్ స్కాలర్స్ కైనా , మామూలు చదువరులకైనా  authentic వెబ్సైట్ ఇంగ్లీష్ తూలిక. ఇంకా ఎన్నొ ఉన్నాయి ఆమె సాహిత్య కృషి ని గురించి చెప్పుకుంటూ పోతే.

నాకు మాలతి గారు రెండు దశాబ్దాల నుంచి తెలుసు. ఎన్నొ సాహిత్య చర్చలు ఫోన్ లోను, వీడియో, ఆడియోల రూపం లో నిర్వహించాము.

మాలతి గారి లాంటి రచయిత్రి  కన్నడం లోనో, మలయాళం లోనొ ఉంటే నెత్తిన పెట్టుకొని పూజించే వారు. దురదృష్ట వశాత్తూ ఆమె తెలుగు వారయ్యారు. అందులోనూ అమెరికా తెలుగు వారయ్యారు. అందుకే ఆమె కు రావలసిన గుర్తింపు రాలేదేమో అనిపిస్తుంటుంది.

ఈ మొల్ల సత్కారం గురించి కూడా రెండు మాటలు చెప్తాను.

ఇది నగదు సత్కారం కాదు. దుశశాలువలు లేవు. వక్తలలో ఒకరు ముఖ్యలు, మరొకరు విశిష్టులు లేరు. అందరం సమానం. ఒక రచయిత్రి రచనల గురించి చదివి చర్చించుకోవటం ఒక్కటే పరమ ప్రయోజనం ఈ కార్యక్రమానికి. సత్కార గ్రహీతల విషయం లో కేవలం సాహిత్యం తప్ప, ప్రాంతీయ,కుల,అజెండా లకు మార్కులు లేవు. ఈ సత్కారం ఏడాదికోకసారి అనుకుంటున్నాను. సమయం, సహకారం ఉంటే ఏడాదికి రెండు సార్లు కూడా హాయిగా జరుపు కోవచ్చు. ఇతరుల సాహిత్యం గురించి మాట్లాడదాము. మన సాహిత్యం గురించి మరొకరు మాట్లాడటానికి దారి వేద్దాము.

మొల్ల సత్కారం గురించి నా ఆలోచనలు ఇవి. మీరందరూ ఈ సత్కారానికి ఎవరు అర్హులు అనుకుంటున్నారో తెలియ చేయండి. పరస్పరం మాట్లాడుకొని ఈ కార్యక్రమం ద్వారా తెలుగు సాహిత్యం లో ఆదరణ కు నోచుకోని రచయిత్రుల రచనల గురించి మాట్లాడుకుందాము.