మృత్యువు కవి అజంతా!

తెలుగులో చిక్కనైన కవిత్వం –చెరిగిపోని సంతకం అజంతాది. అజంతా అసలు పేరు పెనుమర్తి విశ్వనాధ శాస్త్రి . అజంతా ఆయన కలం పేరు. స్వప్న లిపి ఆయన కవిత్వ పుస్తకం. అజంతా ఒకరకం గా మృతువు కవి. ఆయన నిరంతరం మృతువు ని ప్రేమిస్తున్నాడనిపిస్తుంది ఆయన కవిత్వం చదువుతుంటే. ఆయనొక నిరాశావాద కవి అని కొందరి అపోహ. అపోహ అని ఎందుకన్నానంటే ఆయన కవిత్వం అర్ధం కాకపోతే అనుకునే మాట అది. ఆయన కవిత్వాన్ని కేవలం పదాలుగా, వాక్యాలుగా, కొన్ని పద చిత్రాలుగా చూస్తే అజంతా రాసే కవిత్వాన్ని చదివి ఈయనకు జీవితం అంటే ద్వేషం, నిరాశ. అందుకే ఎప్పుడూ మృతువుని కలవరించి పలవరిస్తాడు అనుకుంటారు. కానీ, ఆయన తన జీవితాన్ని, తన చుట్టూ వున్న వారి జీవితాల్నీ ప్రేమించాడు కాబట్టే అనివార్యమైన మృత్యువు ని కూడా ప్రేమించాడు అంతే ఇష్టం తో.

‘ అగ్ని స్పర్శ ‘ అనే కవితలో అజంతా ఏమంటారంటే...
‘బాధ నా ముఖచిత్రం
భాదాగ్ని లో పునీతుడైన మనిషి పాడధూళితో
మరణానంతరం నేను పాడే స్వేచ్చాగీతాన్ని రచిస్తాను ‘

చాలా మంది కవుల్లాగా ఆయన ఎక్కువ రాసి, ఎక్కువ మాట్లాడి, ఎక్కువ పొగిడించుకోలేదు. తక్కువ రాశాడు. మరీ తక్కువ మాట్లాడాడు. ఇక పొగిడించుకున్నదీ, పొంగిపోయింది ఏమైనా వుందా అంటే అది స్వల్పాతిస్వల్పం. కనీసం కవిత్వ పుస్తకం కూడా ఆయన చివరి దశలో వచ్చింది. స్వప్న లిపి పుస్తకం వచ్చే వరకు ఆయన మౌనంగా, ఋషి లా వుండిపోయాడు తప్ప ఒక పేరున్న కవిలా బతకలేదు.

ఇలాంటి మంచి కవి గురించి నాకు పసితనం నుంచి పరిచయం వుందటం కేవలం నా అదృష్టమే. మా నాన్న గారు,కవి, రచయత, జర్నలిస్ట్ రెంటాల గోపాలకృష్ణ, కవి అజంతా ఇద్దరూ సమకాలీకులు. ఇద్దరూ కవులు, ఇద్దరూ ఆంధ్రప్రభ పత్రికాఫీసులో ఒకేసారి పనిచేశారు. అజంతా ఇల్లు మా ఇంటికి ఓ రెండు మూడు సందుల అవతల. వాళ్ళ అమ్మాయి అపర్ణా, మా చెల్లి శ్రీవిద్య కలిసి చదువుకున్నారు. అలా నిరంతరం మేము వాళ్ళ ఇంటికి వెళుతూవుండేవాళ్ళమూ. కానీ ఆయనతో సంభాషణ లు చాలా తక్కువ, ఏవో కొన్ని కొన్ని పొడి మాటలు తప్ప. ఇక కవిత్వ చర్చల్లాంటివి అసలు శూన్యం. నేను కవిత్వం రాయటం మొదలుపెట్టేటప్పటికి ఆయనతో భౌతికం గా దూరమైపోయాను.
మళ్ళీ హైదరాబాద్ లోకి మా నివాసం మారినప్పుడు, అక్కడ అఫ్సర్, వాళ్ళ మిత్రబృందంతో జరిగే కవిత్వ చర్చల్లో మళ్ళీ అజంతా మా మధ్యకు వచ్చేవారు. ఆయన మరణ వార్త వినటానికి కొన్ని నెలల ముందే మాకు హైదారాబాద్ నుంచి అనంతపూర్ కి బదిలీ అయింది.

జీవించినంత కాలం మృత్యువుని ప్రేమించి, ఎదురుచూపులతో, కలవరించి, పలవరించిన అజంతా డిసెంబర్ 25, 1999 కన్నుమూశారు.
ఆ తర్వాత మళ్ళీ అజంతాతో నా పునః జ్ణాపకం 2002 లో. అజంతా మరణం తర్వాత మిత్రులు, కుటుంబసభ్యులు కలిసి అజంతా అవార్డ్ నెలకొల్పారు. ప్రతి ఏటా వచ్చిన ఉత్తమ కవిత్వ సంకలనానికి ఆ అవార్డ్ అందచేస్తారు. 2001 లో నా కవిత్వ సంకలనం “ నేను కనిపించే పదం “ విడుదల కాగా 2002 లో నా కవిత్వ పుస్తకానికి, మరో స్త్రీవాదకవయత్రి కె. గీత పుస్తకం “ ద్రవ భాష “ కి కలిపి సంయుక్తం గా అజంతా అవార్డ్ అందచేశారు. అవార్డ్ సభ డిసెంబర్ 25, 2002 హైదరాబాద్ లో జరిగింది. ఆ అవార్డ్ సభలో, అవార్డ్ అందుకునేటప్పుడు నేను చాలా ఎమోషనల్ అయ్యాను. ఒక ఆడ పిల్ల కు పుట్టింటి నుంచి పసుపు,కుంకుమలు ఇచ్చినప్పుడు ఎలా వుంటుందో ఆ అవార్డ్ అందుకునేటప్పుడు అలాంటి ఫీలింగ్ కలిగింది నాకు. దానికి కారణం పసి తనం నుండి అజంతా గారి గురించి తెలిసి వుండటమే. నా కవిత్వ పుస్తకం వచ్చేటప్పటికి మా నాన్నాగారు జీవించిలేరు. అజంతా లేరు. కానీ నా మొదటి పుస్తకానికి మా నాన్నగారి స్నేహితుడిగానే కాకుండా తెలుగు కవిత్వంలో అజంతాది ఒక ప్రత్యేక స్థానం. నాకేమిటో, ఆ సభలో మా నాన్నగారు, అజంతా వున్నట్లే అనిపించింది.

డిసెంబర్ 25, అజంతా గారి వర్ధంతి. హైదరాబాద్ లో అవార్డ్ సభ ఏమైనా జరిగిందో,లేదో నాకు తెలియదు. అవార్డ్ లు మన ప్రతిభాకు తప్పనిసరి గీటురాళ్ళు అని నేను నమ్మను కానీ ఈ అవార్డ్ రావటం మాత్రం వ్యక్తిగతం గా నాకు చాలా సంతోషాన్ని, సంతృప్తిని కలిగించింది. దానికి కారణం కేవలం ఒక కవిగా అజంతా మీద నాకున్న ప్రేమ, గౌరవం మాత్రమే. అలాగే ఆ అవార్డ్ కింద అందచేసిన చిన్నపాటి మొత్తాన్ని కూడా పనిపిల్లల పిల్లలకు చదువు ఉచితం గా చెప్పేందుకు కృషి చేస్తున్న ఒక సేవాసంస్థకు అందచేయగలగటం నాకు అంతకన్నా ఎక్కువ మానసిక ఆనందాన్ని అందచేసింది. వర్ధంతులు, జయంతులు మొక్కుబడిగా కాకుండా కనీసం వారిని స్మరించుకొని వారు చేసిన మంచిపనులో, సమాజానికి ఉపయోగపడ్డ తీరునో స్మరించుకున్నా చాలు. అదే వారికి నివాళి.
కల్పనారెంటాల