తెలుగు సాహిత్యం పై అంత చిన్న చూపు ఎందుకు?

మొన్నామధ్య పుస్తకం.నెట్ లో హేలీ రాసిన వ్యాసం “ మనం “ ఫాంటసీ “ బస్సు మిస్ అయినట్లేనా?” చదివిన తర్వాత నా అభిప్రాయాలు ఇవి. హేలీ అడిగిన కొన్ని ప్రశ్నలకు ఇవి నా ఎదురు ప్రశ్నలు అనుకోండి. తెలుగు సాహిత్యం పై నా అభిప్రాయాలు ఇవి.

హేలీ తన వ్యాసం లో తానే వొప్పుకున్నాడు. ఆధునిక తెలుగు సాహిత్యం అంటే ఒక చిన్న అని.. హేలీ ఒక కొత్త తరానికి పాఠక ప్రతినిధిగా వూహించుకుంటే అతను వేసిన ప్రశ్నలు కేవలం వ్యక్తిగతం కాకుండా ఒక తరానికున్న అభిప్రాయాలుగా నేను భావించాను. అందుకే వాటికి సమాధానాలు అని కాదు కానీ నా గోడు కూడా కాస్త చెప్పుకోవాలనిపించింది. తెలుగు సాహిత్యానికి, ఇంగ్లీష్ సాహిత్యానికి పోలికలు తెచ్చి మాట్లాడటం ఎందుకు వీలు పడదో ప్రధానంగా చెప్పటం నా ఉద్దేశం.

తెలుగు సాహిత్యం అంటే హేలీ లాంటి కొత్త తరం యువతకు ఎందుకు ఈ చిన్న చూపు ? తెలుగు సాహిత్యం లో వాళ్ళు నచ్చిన స్థాయిలో, వాళ్ళు మెచ్చుకోదగ్గ స్థాయిలో పుస్తకాలు రాలేదని హేలీ లాగానే చాలా మంది అభిప్రాయం . ఈ మాట తెలుగు సాహిత్యం చదివిన వాళ్ళు ఎవరైనా చెపితే మనం ఒక క్రమ పద్ధతిలో చర్చించుకోవచ్చు.తెలుగు సాహిత్యం చదివి ఇలా మాట్లాడుతున్నారా, అసలు చదవకుండా ఇలాంటి అభిప్రాయాలు ఎవరైనా ఏర్పర్చుకుంటున్నారా అని నాకొక సందేహం.

నేటి తెలుగు యువతకు రావిశాస్త్రి, విశ్వనాధ, శ్రీశ్రీ వద్దు. ఒక వూపు వూపిన యద్ధనపూడి, యండమూరి కూడా పనికి రారు. ఇంకేమిటి కావాలి వాళ్ళకు? కేవలం ఫాంటసీ సరిపోతుందా? ఒక్క ప్రక్రియ మన మొత్తం తెలుగు సాహిత్యానికి దర్పణం పట్టగలదా?

మన తెలుగు సాహిత్యం నన్నయ్య మహాభారతం అనువాదం మొదలుకొని తాజా కేశవ రెడ్డి “ మునెమ్మ” వరకూ వచ్చిన అనేకానేక మంచి పుస్తకాల్లో , ఈ తరం యువత ఎన్ని ప్రక్రియాల్లో , ఎన్ని పుస్తకాలు చదివి వుంటుంది ?తెలుగు సాహిత్యం గొప్పతనం అర్ధం కావాలంటే తెలుగు సాహిత్యం చదవాలి. పీరియడ్.ఆ పని చేయకుందా హఠాత్తుగా ఏదో ఒక ఉదయం జ్నానోదయమై కళ్ళు తెరిచి చుట్టూ చూస్తే మనకు నచ్చిన పుస్తకాలు మన చేతిలో వచ్చి పడవు. అది ఎంత “ ఫాంటసీ” ప్రపంచమైనా.

గొప్ప తెలుగు సాహిత్యం ఎక్కడి నుంచి వస్తుంది? ఎలా వస్తుంది?

గత రెండు , మూడు తరాల పిల్లలు ఇంగ్లీష్ మీడియం స్కూల్స్ లో చదువుకొని తెలుగు మాట్లాడటమే గొప్ప , అరుదు అయిన సందర్భాల్లో పాపం తెలుగు రచయితలు ఎవరి కోసం రాసుకుంటారు? తెలుగు పుస్తకాలకు పాఠకులు ఎవరు? పిల్లలా, యువత నా, నడి వయస్కులా?, ముసలివాళ్ళా? ఆర్ధికంగా, సామాజిక పరం గా, భాషా పరం గా కూడా .వీళ్ళంతా ఏ స్థాయిలో వారు?

ఇటీవల కాలంలో అనేక మంది ఇంగ్లీష్ సాహిత్యానికి, తెలుగు సాహిత్యానికి తెస్తున్న అకారణ, అనవసర పోలిక చూస్తే కోపం , కొంత జాలి కూడా కలుగుతోంది. మన దగ్గర ఏ పుస్తకాలు లేవో మాట్లాడుకునే ముందు మన దగ్గర ఏమున్నాయో కూడా మాట్లాడుకోవాల్సిన అవసరముంది.

కనీసం గత శతాబ్దంలో వచ్చిన ఉత్తమ, లేదా ప్రాచుర్యం పొందిన పుస్తకాల్లో నేటి యువత ఎన్ని చదివి వుంటుంది? అసలు నేటి యువతరం లో తెలుగు చదవటం, అచ్చుతప్పులు లేకుండా రాయగలిగిన వాళ్ళు ఎంత మంది వుండి వుంటారు? దీనికి కారకులు ఎవరు? పిల్లల్ని ఇంగ్లీష్ మీడియం స్కూల్స్ లో చేర్పిస్తున్న తల్లి తండ్రులదా? ఇంట్లో తెలుగు మాట్లాడటం తప్ప, తెలుగు పుస్తకాలు పరిచయం చేయని పెద్దలదా? క్లాస్ పుస్తకాలు బట్టీలు కొట్టించడం, నూటికి నూరు శాతం మార్కుల కోసం రెసిడెన్షియల్ కాలేజీల్లో బండ మీద చేపల్ని తోమినట్లు తోముతూ జీవితానికి సంతృప్తి నిచ్చే ( వ్యక్తిత్వ వికాస పుస్తకాలు కాదు) పుస్తక పఠనం ఒక అభిరుచి లాగా ప్రోత్సహించలేని విద్యా వ్యవస్థ దా?

తెలుగు సాహిత్యం లో ఎన్ని ప్రక్రియలు వున్నాయో, ఎందులో ఎవరెవరు ఏమీ రాస్తున్నారో కనీస పరిజ్నానమ్ కూడా లేని వాళ్ళకు తెలుగు సాహిత్య క్రమ పరిణామం, గొప్పతనం ఎలా తెలుస్తుంది?

ఇప్పుడు హేలీ కెంత వయస్సుందో, హేలీ పుట్టినప్పుడు నాకు అంతకన్నా ఒక నాలుగేళ్ళు తక్కువ వయస్సు ఉంది. అప్పటికి నేను తెలుగు సాహిత్యంలో ముఖ్యమైన పుస్తకాలు చదివి వున్నాను. ఆ వయస్సులో నేను చదివిన ఇంగ్లీష్ పుస్తకాలు ఏమైనా వుంటే అవి మిల్స్ అండ్ బూన్స్ సిరీస్ మాత్రమే. మిగతావన్నీ నేను చదివినవి అనువాదాలే. ఇప్పుడున్న కొందరు ప్రముఖ రచయితల్లో చాలా మంది ఆ తరంలో హేలీ లాగానే యవ్వనం లో వున్నారు. అప్పుడు మేం చదివిన పుస్తకాలు ఇప్పుడు హేలీ చెప్తున్న ఇంగ్లీష్ పుస్తకాల జాబితా లాంటిది మాత్రం ఖచ్చితం గా కాదు. తెలుగు మీడియం స్కూల్స్ లో చదువుకొని, ఇంగ్లీష్ ని రెండో భాషగా మాత్రమే అవసరార్ధం నేర్చుకున్న తరం మాది. తెలుగు ని రెండో భాష గా నేర్చుకున్న తరం హేలీ లాంటి వారిది .అది ప్రధాన తేడా. అదే అసలైన తేడా. ఆ ప్రధాన తేడా నే ఇవాల్టీ తెలుగు సాహిత్యం పరిస్థితి. అది దుస్థితి అని నేననుకోవడం లేదు. ఆ తేడా ని గుర్తించకుండా, ఆ తేడా ను అంగీకరించకుండా తెలుగు సాహిత్యం తీరు తెన్నుల గురించి ఇప్పుడేమీ మాట్లాడలేం.

20 ఏళ్లలో ఆంగ్ల సాహిత్య ప్రపంచాన్ని ఒక ఊపు ఊపిన పుస్తకాల్ని హేలీ తన వ్యాసం లో ప్రస్తావించారు. అసలు తెలుగు లో ‘ బెస్ట్ సెల్లర్స్ “ కాన్సెప్ట్ నే లేదు.మనకున్నదల్లా మూడో ముద్రణా, పదో ముద్రణా లాంటి లెక్కలు మాత్రమే. ఒక్కసారి శ్రీపాద, మల్లాది కథలుపుస్తకాలు ఎన్నేసి ముద్రణాల్లో వున్నాయో చూస్తే, అవి తరతరాలుగా ఎందుకు మళ్ళీ మళ్ళీ చదువుతున్నారో తెలుస్తుంది. అవన్నీ మన తెలుగు సాహిత్యం గొప్పతనాన్ని కొంత వరకైనా అంచనా వేయటానికి పనికి వస్తాయి. ఎప్పటికప్పుడు కాలానుగుణం గా వస్తున్న రామాయణ భారతాలే కాదు, మాండలీకపు సాహిత్యం, అస్తిత్వ సాహిత్యం ఇవన్నీ హేలీ అడిగిన 20 ఏళ్ళ కాలంలో వచ్చినవే. హేలీ అడిగింది మొత్తం తెలుగు సాహిత్యం గురించి కాదు, ఫాంటసీ ఫిక్షన్ గురించే. అయినా సరే, తెలుగు సాహిత్యం మీద అతని కున్న చిన్న చూపు వల్ల ఇవన్నీ ప్రస్తావిస్తున్నాను. కాశీ మజిలీ కథలు, సహస్ర శిరచ్ఛేద అపూర్వ చింతామణి లాంటివి చదివి చిన్నతనంలో మాకంటూ ఒక వూహా లోకాన్ని సృష్టించుకున్నాము ఆ రోజుల్లో. వేల సంవత్సరాల తరబడి దక్షిణ దేశం లో వీధి నాటకంగా ప్రదర్శించబడుతూ వచ్చిన ఈ కథ కొవ్వలి కలం నుంది వెలువడినది ఒక్కసారి చదివితే పెద్దలకు కూడా రోమాంచితమవుతుంది. దానికి హేరీ పాటర్ ఎదురు నిలబడగలదు అని కూడా నేను అనుకోవటం లేదు. ఇక మీరు చెప్పిన గోల్డెన్ కంపాస్ లాంటి పుస్తకాల కంటే ఎన్నో వేల సంవత్సరాల ముందు మనకు పంచతంత్రం వుంది.
ఇప్పటి పిల్లలు ఆ పుస్తకాలన్నీ చదివి , హెరీ పాటర్ కూడా చదివితే రెండింటికి వున్న తేడా తెలుస్తుంది. అంతే కానీ, తెలుగు లో వున్న ఫాంటసీ పుస్తకాలు చదవటం మానేసి, హేరీ పాటర్ లాంటి ఫిక్షన్ కోసం తెలుగు లో ఎదురు చూడటం అనవసరం.అది మన సంస్కృతి కాదు. మన సాహిత్యం మన సంస్కృతి నుంచి వస్తుంది. లేదా మీలాగా బాగా చదువుకున్న యువతరం తెలుగు లో కలం పట్టి సరికొత్త రచనలు చేస్తే వస్తుంది.

మనకు హేరీ పాటర్ ( పొట్టర్ కాదు) లార్డ్ ఆఫ్ రింగ్స్ లాంటివి ఎందుకు రాలేదని ప్రశ్న. అసలెందుకు రావాలి అనేది నా ప్రశ్న. విశ్వవ్యాప్తంగా పిల్లల్ని మంత్ర తంత్రాలు, దెయ్యాలు, భూతాలు, అడవి నక్కలు (వేర్ ఉల్ఫ్స్ ) వాంపైర్లు, జాంబీ లతో ఫాంటసీ ప్రపంచం చుట్టూ తిప్పటం అద్భుతం గా కనిపిస్తోంది. మనదగ్గరేమో ఒక్కప్పుడు చెప్పుకున్న భేతాళుడి కథలు, విక్రమార్కుడి సాహసాలు లాంటివి పిల్లలకు చెప్పాలంటే అవన్నీ అభివృద్ధి నిరోధకాలు అనిపించి పక్కన పెట్టేస్తున్నారు. చందమామ కి , ఇంగ్లీష్ పుస్తకాల్ని ముడిపెట్టడం అంత అన్యాయం మరొకటి లేదు. ఇప్పటికీ బ్లాగ్స్ లో కూడా ఉన్న చందమామ అభిమానులకు అది అవమానమే.చందమామ మన సంస్ర్కుతి. మీరు చెప్పే ఇంగ్లీష్ పుస్తకాలు వాళ్ళ సంస్కృతి. ఆ సంస్కృతి ని అభిమానించవచ్చు. కానీ , మన సంస్కృతి ని అగౌరవపరచనక్కరలేదు.
అమెరికన్ విశ్వవిద్యాలయాల్లో క్రియేటీవ్ రైటింగ్ కోర్సులకు ఎంత డిమాండ్ వుంటుందో చాలా మందికి తెలిసిన విషయమే అనుకుంటాను. MFA కోర్సులంటే క్రేజ్. కానీ , మనకు రచన ఒక అభిరుచి. ఒక వృత్తి కాదు. అదొక ప్రవృత్తి. గ్లోబలైజేషన్ తో మన సమాజం లో వచ్చిన పెను మార్పుల్ని పట్టుకొని రచనల్లో చూపిస్తున్న రచయితలే ఇంకా తక్కువ మనకు. మన సమాజం, మన సంస్కృతి, మన జీవన విధానం నుంచి మన రచయితలు పుట్టుకొస్తారు. మన రచనలు పుట్టుకొస్తాయి . మాజిక్ స్కూల్స్, మంత్ర తంత్రాలు, వాం ఫైర్ లు లాంటివి మన సమాజం లో అంత విస్తృతంగా ప్రాచుర్యం లో లేవు. కాబట్టి ఇక్కడ నుంచి హెరీ పాటర్ రాదు. రాలేదు కూడా. వచ్చినా అది చాలా కృతకంగా కూడా వుంటుందెమో మరి. కాబట్టి వాటికి, మన దగ్గర వస్తున్న పుస్తకాలకు పోలికలు తెచ్చి వెతకడం వృధా ప్రయాస.
మన దగ్గర “ ట్వైలైట్ “ లాంటి పుస్తకాలు రాసే రచయితలు ఎక్కడి నుంచి పుట్టుకొస్తారు అని అడిగితే సరి కొత్త రచయితల నుంచి వస్తాయీ అని నేను చెప్తాను. . ప్రతి తరం నుండి భిన్నమైన రచయితలు వస్తే మీరు అడుగుతున్న పుస్తకాలు కాకపోయినా కొంతైనా విభిన్నమైన రచనలు వస్తాయి. పిల్లలకు, యూత్ కి మన దగ్గర కావాల్సిన సాహిత్యం లేదని ఒక నిందారోపణ. ఇప్పటి యూత్ ఎంతమంది తెలుగు సాహిత్యం చదువుతున్నారో ఎవరైనా లెక్కలు తీయగలిగితే ఎందుకు రావటం లేదో వూహించవచ్చు. యువత తెలుగు పాఠకుల లిస్ట్ లో పెద్ద సంఖ్యలో వున్నారని నేననుకోవటం లేదు. ఉంటే మంచిదే.

విభిన్న రచనలకు ఒక ఉదాహరణ చెప్తాను. యండమూరి తులసీదళం కున్న సాహిత్య విలువల్ని కాసేపు పక్కన వుంచి, ఒక సాహిత్య ప్రయోగం గా తీసుకొని మాట్లాడితే దాని మీద రచయితలు, సాహిత్యాభిమానులు చేసిన రచ్చ ఇప్పటి యువతరానికి తెలిసి వుండదు.కాష్మోరా , చేతబడులు లాంటివి మాట్లాడినందుకు, రాసినందుకు యండమూరిని ఊరి తీసినా తప్పు లేదన్నవాళ్ళున్నారు. తెలుగు సంస్కృతి ని యండమూరి భ్రష్టు పట్టించాడు అని దుమ్మెత్తి పోసిన వాళ్ళున్నారు. అయినా సరే, మామూలు పాఠకులు ఎగబడి ఆ పుస్తకాలు కొన్నారు, చదివారు, మెచ్చుకున్నారు.

ఒక తరం వరకూ నవలలంటే యద్ధనపూడి, లేదా యండమూరి. ఆ మూస ను బద్దలు కొట్టి ఒక మంచి నవల , సమాజానికి అవసరమైన నవల ఒకటి భిన్నమైన దృక్పథంతో , భిన్నమైన ఇతివృత్తం తో వచ్చింది. అదే “ దృశ్యాదృశ్యామ్”. చంద్రలత రాసిన నవల. చంద్రలత ఆ నవల ఎలా రాయగలిగింది? ఆమె కు తెలుగు, ఇంగ్లీష్ రెండు భాషల్లో వున్న పట్టు, ఆమెకున్న ఎక్స్ పోజర్, విస్తృత ప్రపంచ సాహిత్య పరిజ్నానమ్, గ్లోబర్ వార్మింగ్, ఆధునిక వ్యవసాయ పద్ధతుల మీద అవగాహన, వీటన్నింటి కి తోడు తెలుగు జీవన సరళి మీద ఆమెకున్న పట్టు అదీ ఆమె ఆ నవల రాసేలా చేయగలిగింది. ఆ నవల ను ఒక వాసిరెడ్డి సీతాదేవో, ఒక యద్ధనపూడి నో, చివరకు ఒక వోల్గా కూడా రాయగలిగివుండేవారు కాదు.

ఒక్కో తరం నుండి ఎప్పటికప్పుడు కొత్త తరం రచయితలు పుట్టుకు రావాలి. వారి నేపధ్యం నుంచి కొత్త రకం రచనలు వస్తాయి. మన పని ఏమిటంటే అలా వచ్చిన కొత్త రచనల్ని చదివి, బావుంటే మెచ్చుకొని ప్రోత్సహించడం. ఆ ఉత్సాహంతో మరో కొత్త రచయిత కి అవకాశం ఇవ్వడం.అప్పటి దాకా తెలుగు సాహిత్యం ఇలానే నెమ్మదిగా పురోగమిస్తూ వుంటుంది. తెలుగుగడ్డ మీద పుట్టిన తెలుగు పిల్లలకు తెలుగే రెండో భాషగా ఉన్నంత కాలం మన సాహిత్యం ఇలాగే వుంటుంది. పారడైమ్ షిఫ్ట్ ఇక్కడ ఉన్నట్లుండి ఒక ఉదయం జరిగి పోతుందని నేననుకోవటం లేదు.
..మన తెలుగు సమాజం లో ఇప్పుడున్న ఫ్యూచర్ సిటిజన్స్ ఇండియన్ సిటిజన్స్ కాదు, కాబోయే అమెరికన్, కెనెడియన్, ఆస్ట్రేలియన్ సిటిజన్స్. వారికి కావాల్సింది ఇంగ్లీష్ పుస్తకాలు మాత్రమే. తెలుగు పుస్తకాలు కాదు. మాలాంటి వాళ్ళకు అభిరుచి దృష్ట్యా ఇంగ్లీష్ పుస్తకాలు చదివినా, మనస్సంతా తెలుగు పుస్తకాల చుట్టూ పరిభ్రమిస్తూ వుంటుంది. తెలుగు సాహిత్యానికి కూడా ఒక గొప్పతనం ఉంది, దాన్ని గౌరవించడం అంటే ఆ భాషలో మాట్లాడటం, ఆ భాషలో రాయడం, ఆ భాషలో రచన చేయడం అని మాలాంటి వాళ్ళు కొందరు ఇంకా భ్రమపడుతున్నారు వెనకబడ్డ మాలాంటి తెలుగు అభిమానుల్ని ఇలా వదిలేయ్యండి. మమ్మల్ని ఇలా తెలుగు సాహిత్యాన్ని ఎంజాయ్ చేయనివ్వండి. తెలుగు వ్యాసాలకు ఇంగ్లీష్ లో కామెంట్లు పెట్టె మహోన్నత స్థితి కి మమ్మల్ని తీసుకెళ్లద్దు. మేం ఎదగలేము. మేమిలాగే వుంటామ్. మమ్మల్ని ఇలాగే వుండనివ్వండి.

(తెలుగేప్పుడూ రెండో భాషనే అంటూ నిడదవోలు మాలతి గారు రాసిన మరో మంచి వ్యాసం ఇక్కడ చదవండి.)

కల్పనారెంటాల